گلاب مایعی آرام بخش

گلاب به عنوان مهم ترین عرقیات گیاهی در ایران، مایعی است که از گل محمدی با نام علمی Rosa Damascena به دست آمده و بسیار معطر است. گل محمدی گونه ای از خانواده گل سرخ بوده و صورتی رنگ است و بسته به منطقه رویش از اواسط اردیبهشت تا اواسط تیرماه در ایران به گل می نشیند.

حاصل تقطیر گلبرگ گل محمدی، عرق گل یا گلاب است. این محصول بسته به میزان اختلاط گل و آب در دیگ گلابگیری، دارای غلظت های متفاوتی است و در بازار به گلاب سنگین تا سبک تقسیم می شود. معمولاً درصد اختلاط گل با آب برای استحصال گلاب سنگین، یک به دو است (به ازای هر کیلوگرم گل تازه، 2 لیتر آب). حرارت و میزان شعله زیر دیگ نیز بایستی به گونه ای تنظیم گردد تا پس از سه تا چهار ساعت جوشش، به ازای هر کیلوگرم گل، 3/1 لیتر گلاب اعلا به دست آید. درصورتی که میزان گل به نسبت آب کمتر گردد، حجم گلاب به دست آمده نیز به نسبت گل اولیه کاهش می یابد و درنهایت غلظت آن نیز کمتر شده و اصطلاحاً گلاب، سبک تر می شود.

از جمله گلاب های معروف، گلاب دو آتشه یا سه آتشه است. همانگونه که از اسم آنها برمی آید، برای احصال آن نیاز به دو یا سه بار جوشش دیگ تقطیر است؛ بدین گونه که در گلاب دوآتشه، گلاب با همان روش معمول و درصدهای اختلاط گفته شده در بالا به دست می آید ولی به جای آب از گلاب استفاده می شود. پس محصول به دست آمده، حاصل دو بار تقطیر است. بالتبع گلاب سه آتشه نیز نتیجه یک مرحله تقطیر بیشتر به نسبت گلاب دو آتشه است.